بررسی عملکرد پنبه و اجزای آن در دو روش آبیاری قطره ای و شیاری

آبیاری قطره ای که در زراعت گیاهان ردیفی کاربرد دارد ضمن کاهش مصرف آب شرایط محیطی و رطوبتی ناحیه ریشه را تغییر داده و سبب افزایش بهره وری آب می شود. بدین منظور تحقیقی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان، ایستگاه تحقیقات پنبه کاشمر در سال های 1381 و 1382 به مدت دو سال انجام شد و در آن دو روش آبیاری شیاری و قطره ای مورد مقایسه قرار گرفت. این پژوهش در قالب اسپلیت پلات در پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای اصلی مورد مطالعه مقادیر آب مصرفی در سه سطح 50, 75 و 100 درصد نیاز آبی و فاکتور فرعی، روش آبیاری شیاری و قطره ای (تیپ) بودند. نتایج نشان داد که میزان عملکرد در سال اول آزمایش در تیمارهای مختلف اختلاف معنی داری نداشت و در مقایسه میانگین ها به روش دانکن نیز همه آن ها در یک گروه قرار گرفتند، اما در سال دوم آزمایش میانگین عملکرد در تیمار روش آبیاری معنی دار شد. در مقایسه دو روش آبیاری، بیشترین مقدار عملکرد مربوط به تیمار روش شیاری 3755.8 کیلوگرم در هکتار و در روش تیپ 2821.2 کیلوگرم در هکتار بود، که 16 درصد کاهش داشت. کارایی مصرف آب در روش قطره ای به میزان 61 درصد نسبت به روش شیاری افزایش یافت. اجزای عملکرد شامل تعداد بوته در مترمربع، تعداد قوزه در بوته، وزن قوزه و تعداد شاخه در دو روش آبیاری با یکدیگر اختلاف معنی داری نداشتند. از نظر مقادیر مختلف آب در تیمارهای مختلف نتایج نشان دادکه میزان آب مصرف شده در روش آبیاری قطره ای (میانگین سه سطح مقدار آب آبیاری) 7002.38 متر مکعب در هکتار و در روش آبیاری شیاری (میانگین سه سطح مقدارآب) 14111.8 مترمکعب در هکتار بود که نشان می دهد در روش قطره ای میزان آب مصرف شده 50.4 درصد نسبت به روش شیاری کمتر بود. بیشترین کارایی مصرف آب آبیاری در روش تیپ 0.34 و کمترین آن در روش شیاری 0.21 کیلوگرم در مترمکعب به دست آمد.